کاروانسرای حاج حیدر جانی مربوط به اواخر دوره قاجار – اوایل دوره پهلوی است و در نجف‌آباد، راستهٔ بازار اصلی نجف آباد واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۸۳ با شمارهٔ ثبت ۱۱۴۵۵ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
کاروان سرای حاج حیدر جانی نجف آباد که در کوچه ملا زین العابدین واقع شده است، ساختمانی از آجر و خشت، با معماری خاص کاروان سراهای ایرانیست. بنا به طول تقریبی یکصد متر و عرض بیست و پنج متر با تعداد حدود سی حجره است.
بعد از درب بزرگ ورودی، دالان کاروان سرا است. در سمت چپ و راست این دالان چهار اتاق قرار دارد که محل دالان دار و مسئول کارون سرا است. سپس وارد حیاط می شویم؛ در سمت راست و چپ و روبرو دو طبقه ساختمان ساخته شده است که طبقه زیرین آن اختصاص به اصطبل حیوانات و انبار داشته است.
طبقه بالای آن از دو قسمت تشکیل می شد. قسمت اول ایرانی برای نشستن که پشت آن اتاق هایی برای سکونت مسافران تعبیه شده بود. این اتاق ها دارای بخاری، رف و تاقچه بود و راه دسترسی به آنها، قبل از ورود به صحن تیمچه توسط دو ردیف پله اور چین که در طرفین ساخته شده، میسر می شد. اخیرا میراث فرهنگی تعدادی از این اتاق ها و نمای روبروی آن را تعمیر کرده است. سقف بعضی از اتاق های جنوب آن تخریب شده است که احتیاج به بازسازی دارد.
این کاروان سرای با معماری زیبا، مربوط به اوائل قاجار است اما امروزه در شهر مورد بی مهری قرار گرفته و انبار کاسبان بازار شده است. امید است میراث فرهنگی با عنایت، تعمیر و باز سازی آن را از سر گیرد تا شاید بتوان اختصاص به محل نمایش یا خرید و فروش و یا ساخت و ساز صنایع دستی قدیمی شهر همانند: چاقو، کارد و چنگال، کلاه نمدی، ابزار و یراق دست ساز، فرش دست باف، لوازم مسی، پارچه های چیتگری شده و سایر هنر های دست ساز قرار گیرد.
این کاروانسرا به دلیل بی توجهی مسوولین شهر و بسته شدن ناودان های آن توسط بازاریان، با بارش های اخیر فرو ریخت.
Add a Comment